TÜRKİYE
TÜRKİYE’NİN KONUMU
- Türkiye, dünyanın kuzey yarımküresinde ve Asya ile Avrupa kıtaları arasındadır.
- Bu iki kıtaya birden Avrasya da denir.
- Avrasyadaki topraklarımıza Anadolu, Avrupadaki topraklarımıza da Trakya denir.
- Ülkemizin üç tarafı denizlerle çevrilidir. Kuzeyinde Karadeniz, güneyinde Akdeniz, batısında Ege Denizi vardır. Ülkemiz üç yanı denizlerle çevrili bir yarımadadır. Marmara, topraklarımızla çevrili bir iç denizdir
KOMŞULARIMIZ
- Üzerinde yaşadığımız ülkenin etrafında bulunan devletler bize komşu olan devletlerdir.
- Komşumuz olan devletlerle karşılıklı ilişkilerimiz vardır.
- Bazen komşu devletler arasında anlaşmazlıklar da çıkabilir.
- Komşularımızla aramızda çıkan sorunları barışçı görüşmelerle çözümlemek en doğru yoldur.
- Ülkemizin kuzeybatısında Yunanistan ve Bulgaristan,
- Güneyinde, Suriye ve Irak
- Doğusunda, İran ve Azerbaycan
- Kuzeydoğusunda ise Ermenistan ve Gürcistan yer almaktadır.
AKARSULARIMIZ
Türkiye akarsular yönünden zengindir.
- Akarsularımızın bazıları Türkiye içerisinde göllere dökülerek son bulur.
- Bazıları da denizlere dökülür.
- Akarsularımızın bir kısmının taşıdığı su miktarı çok yüksektir.
- Akarsularımızın taşıdıkları su miktarları mevsimlere göre çok farklılık gösterir.
AKARSULARIMIZIN DÖKÜLDÜKLERİ DENİZLER
- Karadeniz’e dökülen akarsularımız: Kızılırmak, Yeşilırmak, Sakarya.
- Akdeniz’e dökülen akarsularımız : Seyhan nehri, ceyhan nehri.
- Marmara’ya dökülen akarsularımız: Susurluk ve Gönen çayları.
- Ege’ye dökülen akarsularımız : B. Menderes, K. menderes ve Gediz.
- Yukarıda sıraladığımız akarsuların dışında, başka ülkelerden doğarak, ülkemiz sınırları içinde denize dökülen bazı akarsular da vardır.
- Akdenize dökülen Asi ve Ege’ye dökülen Meriç’in kaynakları başka ülkelerin topraklarındadır.
- Yine bazı akarsular da ülkemizden çıkıp, başka ülkelerin topraklarında son bulmaktadır.
- Çoruh, Aras, Fırat ve Dicle topraklarımızın dışında son bulan akarsularımızdır.
GÖLLERİMİZ
Göller oluşumları açısından ikiye ayrılırlar.
- Doğal göller.
- Baraj gölleri.
- Doğal göller:Çukurluk alanlarda büyük su kitlelerinin brikmesiyle oluşan göllerdir. Van Gölü, Tuz Gölü, Beyşehir Gölü, Eğridir, Burdur, Ulubat bu tür göllerimizdir.
- Baraj gölleri:Elektrik enerjisi elde etmek, sulama yapmak ve içme suyu sağlamak için, bazı akarsuların önü bentlerle kesilir. Böylece biriken sular baraj gölünü oluşturmaktadır. Ülkemizde çok sayıda baraj gölü vardır. Keban, Sarıyar ve Atatürk baraj gölleri bu tür göllerimizin en önemlileridir.
AKARSU VE GÖLLERİMİZDEN NASIL YARARLANIRIZ ?
- Türkiye’de bulunan akarsular, akışı düzgün olmayan akarsulardır.
- Yaz ve ilkbahar aylarında taşıdıkları su miktarı oldukça farklıdır.
- Onun için taşımacılık alanında akarsularımızdan yararlanma olanağı oldukça azdır.
AKARSU VE GÖLLERİMİZDEN ŞU ALANLARDA YARARLANIRIZ
- Su ürünleri elde ederiz. ( Balıkçılık vs. )
- Taşımacılık alanında akarsu ve göllerimizden yararlanırız.
- Sulama alanında kullanırız.
- Elektrik enerjisi elde ederiz.
- İçme suyu elde ederiz.
- Tuz ve soda sağlarız.
- Su sporları yaparız.
TÜRKİYE’DE İKLİM
Bir bölgede görülen ısı, yağış, sis, rüzgar gibi hava durumlarının tümüne o bölgenin iklimi denir.
Türkiye yüzölçümü bakımından büyük bir ülke olduğundan ve yüzey şekilleri farklılık gösterdiğinden, birbirinden farklı iklimler görülür.
- Karadeniz İklimi
- Akdeniz İklimi
- Karasal İklim
Karadeniz iklimi:Her mevsim yağışlıdır. yazlarserin ve kışlar ılık geçer. Karadeniz’in sahil kesimi ile Marmara Bölgesinin kuzey kısımlarında bu iklim tipi görülür.
Akdeniz iklimi : Bu iklim tipinde , yazlar sıcak ve yağışsız, kışlar ılık ve yağışlıdır. Yağışlar genellikle yağmur şeklindedir. Akdeniz iklimi, Akdeniz Bölgesinde ve Ege Bölgesinin güney kesimlerinde görülür.
Karasal iklim : İç Anadolu Bölgesi ile denizlerden uzak yerlerde görülür. İç anadolu Bölgesinde, yazlar sıcak ve kurak, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır. İlkbahar ve sonbahar yağmurludur. Doğu Anadolu’da yazlar serin ve zaman zaman yağmurlu, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır. Ülkemizde kar en çok bu bölgemizde yağar.
NÜFUS YAPISI
- Bir ülkede ne kadar insan yaşadığını ve nüfus artışını belirlemek için, nüfus sayımları yapılır.
- Türkiye, nüfusu hızla artan bir ülkedir.
- Son nüfus sayımına göre, Türkiye’deki nüfus artış hızı yüzde 02,2’dir.
- Ülkemizde her on yılda bir nüfus sayımı yapılmaktadır.
- En son 2000 yılında yapılan nüfus sayımına göre nüfusumuz yaklaşık 68.000.000 kişi olarak saptanmıştır.
- Türkiye nifusunun büyük bir kesmini genç nüfus oluşturmaktadır.
- Nüfusun büyük bir kısmı, iş olanaklarının olduğu İstanbul, Ankara, Adana, Diyarbakır, İzmir, Kocaeli gibi şehirlerde yoğunlaşmıştır.
- Ülkemizde, köylerden şehirlere doğru bir göç yaşanmaktadır.
- Bu göçle birlikte büyük şehirlerimizde sağlıksız gecekondular oluşmaktadır.
BÖLGELER
- Türkiye’miz çok geniş bir ülkedir.
- Yurdumuzun doğal yapısı, iklim özellikleri her yerde aynı değildir.
- Bazı yerler dağlık, bazı yerler düzlüktür.
- Bazı yerler deniz kenarı, bazı yerler denizden uzaktır.
- Bazı yerle çok yağışlı, bazı yerler kuraktır.
İşte yurdumuz yeryüzü şekilleri, iklim özellikleri ve yetişen ürünlere göre ” Yedi Coğrafya Bölgesi ” ne ayrılmıştır. Bunlar :
- KARADENİZ BÖLGESİ
- MARMARA BÖLGESİ
- EGE BÖLGESİ
- AKDENİZ BÖLGESİ
- İÇ ANADOLU BÖLGESİ
- DOĞU ANADOLU BÖLGESİ
- GÜNEYDOĞU ANADOLU BÖLGESİ